La cura pastorale dei gruppi etnici con speciale riguardo alle loro lingue

Autori

  • S. Em. Péter Erdő Arcivescovo metropolita di Strigonio, Budapest (Ungheria)

Parole chiave:

Concilio Lateranense IV, Innocenzo III, cura pastorale, lingua, rito

Abstract

Nel corso della storia, in diverso modo e misura, le strutture pastorali della Chiesa e la loro regolamentazione canonica hanno preso in considerazione la provenienza geografica e la lingua dei fedeli. La costituzione 9 del Concilio Lateranense IV, celebrato durante il pontificato di Innocenzo III, rappresenta un punto di svolta, nel quale è affrontata a livello istituzionale tutta la questione della cura pastorale dei fedeli di diversi riti e lingue. Questo saggio si propone di rilevare il significato e gli effetti della Costituzione lateranense, nonché lo sviluppo successivo della disciplina riguardo la lingua dei fedeli come criterio di organizzazione ecclesiastica, specialmente in riferimento alle parrocchie. I canonisti che si occupano del tema, hanno elaborato le proprie speculazioni scientifiche a supporto di tre interessi principali: l’interesse degli ufficiali della Curia a concedere un beneficio ovunque nella Chiesa; l’interesse dei prìncipi a rendere necessario il consenso del sovrano alla nomina, o a rinforzare la posizione della lingua di stato; e, infine, l’interesse pastorale che la lingua dei
fedeli locali sia ben conosciuta dal parroco e da chiunque altro che riceva un beneficio connesso con la cura pastorale.

 

Parole chiave: Concilio Lateranense IV; Innocenzo III; cura pastorale; lingua; rito.

Riferimenti bibliografici

<div>
<div>&nbsp;</div>
</div>
<div>
<p>Balics, Lajos <em>A. Kerszt&eacute;nys&eacute;g t&ouml;rt&eacute;nete haz&aacute;nk mai ter&uuml;let&eacute;n a magyarok leteleped&eacute;s&eacute;ig</em>. Budapest, 1901.</p>
<p>Basdevant Gaudemet, Brigitte. &ldquo;&Eacute;glise nationale. Histoire d&rsquo;une expression.&rdquo; <em>&Eacute;glise et Autorit&eacute;s. &Eacute;tudes d&rsquo;histoire de droit canonique m&eacute;di&eacute;val</em>. Paris, 2006.</p>
<p>Beck, Hans-Georg. "Die fr&uuml;hbyzantinische Kirche." <em>Handbuch der Kirchengeschichte</em> Vol. 2. (1975-1985).</p>
<p>B&oacute;nis, Gy&oacute;rgy. "Szentsz&eacute;ki regeszt&aacute;k."&nbsp;<em>Iratok az egyh&aacute;zi b&iacute;r&aacute;skod&aacute;s t&ouml;rt&eacute;net&eacute;hez a k&ouml;z&eacute;pkori Magyarorsz&aacute;gon (Regesta-collection of the holy seat. Documents to the history of ecclesiastical jurisdiction in medieval Hungary). </em>Budapest, 1997.</p>
<p>Brekle, Herbert. E. "Pragmatik und Semantik in Juan Luis Vives De Censura Veri (1531)." <em>Mat&eacute;riaux pour une histoire des th&eacute;ories linguistique</em>s. Lille (1984): 259-271.</p>
<p>Caviglia, Stefano. <em>Alla scoperta della Roma ebraica. La storia, i luoghi, la vita della pi&ugrave; antica comunit&agrave; della diaspor</em>a. Napoli, 2013.</p>
<p>Coseriu, Eugenio.&nbsp;&ldquo;Das problem des ubersetzens bei Juan Luis Vives.&rdquo; <em>Interlinguistica. Sprachvergleich und &Uuml;bersetzung:Festschrift zum 60. Geburtstag von Mario Wandruszka</em>. T&uuml;bingen, 1971.</p>
<p>Del Re, Niccol&uacute;. <em>La Curia romana: lineamenti storico-giuridici</em>. Vol. 23. Roma, 1970.</p>
<p>Eliade, Mircea. <em>Vall&aacute;si hiedelmek &eacute;s eszm&eacute;k t&ouml;rt&eacute;nete</em>. Budapest, 2006.</p>
<p>Erdő, P&eacute;ter. &ldquo;Das &auml;lteste Protokollbuch des Vikariatsgerichts von Esztergom (Ungarn).&rdquo; <em>Festschrift Rudolf Weigand</em> (1996).</p>
<p>Erdő, P&eacute;ter. &ldquo;Eastern Europe.&rdquo; <em>The History of Courts and Procedure in Medieval Canon Law</em>. Eds. Hartmann, Wilfried, and Pennington, Kenneth. Washington, 2016.</p>
<p>Erdő, P&eacute;ter. <em>Kirchenrecht im mittelalterlichen Ungarn. Gesammelte Studien </em>(Aus Religion und Recht 3). Berlin, 2005.</p>
<p>&nbsp;Ewig, Eugen. &ldquo;Die lateinische Kirche im &Uuml;bergang zum Fr&uuml;hmittelalter.&rdquo; <em>Handbuch der Kirchengeschichte</em>. Vol. 2.&nbsp; Ed. Jedin, H. Freiburg-Basel-Wien (1975/1985).</p>
<p>Fajardo Fern&aacute;ndez, Javier. &ldquo;Expectativa de derecho.&rdquo; <em>Diccionario General de Derecho Can&oacute;nico</em>. Vol. 3. Eds. Otaduy, Javier, Viana, Antonio, Sedano, J. Pamplona, 2012.</p>
<p>Garc&iacute;a y Garc&iacute;a, Antonio. "The Fourth Lateran Council and the Canonists." <em>The History of Medieval Canon Law in the Classical Period, 1140&ndash;1234: From Gratian to the Decretals of Pope Gregory IX</em> (2008).</p>
<p>G&ouml;ller, Emil. &Prime;Die Kommentatoren der p&auml;pstlichen Kanzleiregeln: vom Ende d. 15. bis zum Beginn d. 17. Jh.&Prime; <em>Archiv f&uuml;r katholisches Kirchenrecht</em>. Kirchheim, 1906.</p>
<p>Jaff&eacute;, Philipp.&nbsp;<em>Regesta pontificum romanorum: ab condita ecclesia ad annum post Christum natum MCXCVIII</em>. Lipsiae, 1885.</p>
<p>Le&oacute;n, Esteban. "Cuatro estudios a una obra o el Arte de Ense&ntilde;ar de Juan Luis Vives." Valencia, 1997.</p>
<p>Mercati, Angelo.&nbsp;<em>Raccolta di concordati su materie ecclesiastiche tra la Santa Sede e le autorit&agrave; civili</em>. Roma, 1919.</p>
<p>Meyer, Andreas. "Sp&auml;tmittelalterliche p&auml;pstliche Kanzleiregeln." DROSSBACH, Gisela (Hg.): V<em>on der Ordnung zur Norm: Statuten in Mittelalter und Fr&uuml;her Neuzeit</em>. Paderborn (2010): 95-108.</p>
<p>Mollat, Guillaume. &ldquo;Expectatives.&rdquo; <em>Dictionnaire de droit canonique</em>. Vol.V. Naz, R. Ed. Paris (1953): 678-690.</p>
<p>M&uuml;ller, Heribert. "Die Franzosen, Frankreich und das Basler Konzil: (1431-1449)." M&uuml;nchen, 1990.</p>
<p>Sch&uuml;rer, Emil. "Storia del popolo giudaico al tempo di Ges&ugrave; Cristo (175 aC&ndash;135 dC).&rdquo; Brescia, 1985.</p>
<p>Tangl, Michael<em>. Die p&auml;pstlichen Kanzleiordnungen von 1200-1500</em>. Innsbruck, 1894.</p>
</div>
<p>Vives, Juan Luis. <em>De Disciplinis</em>. Valencia, 1997.</p>
<p>von Hefele, Karl Joseph, and Leclercq, Henri. <em>Histoire des Conciles d&rsquo;apr&egrave;s les documents originaux</em>. Paris, 1914.</p>
<p>von Ottenthal, Emil. <em>Regulae Cancellariae apostolicae: Die p&auml;pstlichen Kanzleiregeln von Johannes XXII. bis Nicolaus V</em>.&nbsp; Insbruck, 1888.</p>
<p>Watson, Foster. <em>Vives: On Education</em>. <em>A Translation of the De Trandendis Disciplinis of Juan Luis Vives</em>. Cambridge, 1913.</p>
<p>Wolfram, Herwig. &ldquo;Arn von Salzburg und Karl der Gro&szlig;e.&rdquo; <em>1200 Jahre Erzbistum Salzburg. Die &auml;lteste Metropole im deutschen Sprachraum</em>. Salzburg, 1999.</p>
<p>Wolter, Hans. "Das Papsttum auf der H&ouml;he seiner Macht (1198-1216)." <em>Handbuch der Kirchengeschichte</em> 1985 (1968): 168-236.</p>
<p>&nbsp;</p>

##submission.downloads##

Pubblicato

2016-01-20

Come citare

Erdő, S. E. P. (2016). La cura pastorale dei gruppi etnici con speciale riguardo alle loro lingue. Vergentis. Revista De Investigación De La Cátedra Internacional Conjunta Inocencio III, 1(2), 19–46. Recuperato da https://vergentis.ucam.edu/index.php/vergentis/article/view/13

Articoli simili

<< < 1 2 3 4 5 6 

Puoi anche Iniziare una ricerca avanzata di similarità per questo articolo.